Als zelfstandig ondernemer (zzp’er) ben je zelf verantwoordelijk voor je financiële planning. Een goed financieel plan is essentieel om inzicht te krijgen in je inkomsten, uitgaven en belastingen, en om je bedrijf succesvol te runnen. Dit stappenplan helpt je om aan het begin van het jaar een financieel plan op te stellen dat je gedurende het jaar kunt volgen en aanpassen waar nodig.
Stap 1: Stel je bedrijfsdoelen vast
Voordat je je financiële plan kunt opstellen, is het belangrijk om je bedrijfsdoelen voor het komende jaar vast te stellen. Wat wil je bereiken? Denk aan omzetdoelen, winstdoelen, uitbreidingsplannen of investeringen die je wilt doen. Deze doelen vormen de basis voor je financiële planning.
Voorbeeld:
Stel dat je als zzp’er in de IT-sector werkt en je wilt je omzet met 20% verhogen ten opzichte van het vorige jaar. Je wilt ook investeren in nieuwe apparatuur ter waarde van €5.000 om je diensten te verbeteren.
Wil jij 2025 écht goed van start als zzp’er? Meld je dan aan voor het online college ‘financiële doelen bepalen voor 2025‘ op woensdag 18 december om 10.00u.
Stap 2: Inkomsten inschatten
Nu je je doelen hebt vastgesteld, is het tijd om je verwachte inkomsten voor het komende jaar in te schatten. Kijk naar je historische gegevens (indien beschikbaar) en gebruik deze om een realistische schatting te maken. Denk hierbij aan je bestaande klanten, potentiële nieuwe klanten en eventuele prijsverhogingen.
Tips voor het inschatten van inkomsten:
- Analyseer het afgelopen jaar: Hoeveel omzet heb je vorig jaar gegenereerd? Waren er seizoensgebonden pieken of dalen?
- Houd rekening met marktontwikkelingen: Zijn er trends in je sector die van invloed kunnen zijn op je inkomsten? Denk aan economische veranderingen, technologische innovaties of concurrentie.
- Bepaal je uurtarief of projectprijzen: Als je per uur werkt, bepaal dan hoeveel uur je verwacht te werken en wat je uurtarief is. Werk je met projectprijzen? Bereken dan hoeveel projecten je verwacht binnen te halen en wat de gemiddelde waarde per project is.
Voorbeeld:
Als je vorig jaar een omzet van €50.000 hebt gegenereerd en je verwacht dit jaar 20% groei, kun je een omzetdoel van €60.000 stellen.
Stap 3: Uitgaven inschatten
Naast het inschatten van je inkomsten, is het belangrijk om je uitgaven in kaart te brengen. Dit omvat zowel vaste als variabele kosten. Vaste kosten zijn kosten die je elke maand hebt, ongeacht je omzet, zoals huur, verzekeringen en abonnementen. Variabele kosten fluctueren afhankelijk van je bedrijfsactiviteiten, zoals materiaalkosten, reiskosten en marketinguitgaven.
Tips voor het inschatten van uitgaven:
- Maak een lijst van alle vaste kosten: Denk aan kantoorhuur, telefoon- en internetkosten, verzekeringen, softwarelicenties en eventuele leningen.
- Bereken je variabele kosten: Schat in hoeveel je aan variabele kosten zult uitgeven, zoals transportkosten, inkoop van materialen, marketing en trainingen.
- Houd rekening met onvoorziene kosten: Zorg voor een buffer voor onvoorziene uitgaven, zoals reparaties of onverwachte juridische kosten.
Voorbeeld:
Stel dat je vaste kosten €1.500 per maand bedragen en je variabele kosten gemiddeld €500 per maand zijn. Je totale geschatte uitgaven voor het jaar zouden dan €24.000 bedragen.
Wil jij 2025 écht goed van start als zzp’er? Meld je dan aan voor het online college ‘financiële doelen bepalen voor 2025‘ op woensdag 18 december om 10.00u.
Stap 4: Belastingen berekenen
Als zzp’er ben je verantwoordelijk voor het afdragen van belastingen. Dit omvat inkomstenbelasting, omzetbelasting (btw) en mogelijk vennootschapsbelasting als je een BV hebt. Het is belangrijk om een goed inzicht te hebben in hoeveel je aan belastingen moet afdragen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Belastingcomponenten om rekening mee te houden:
- Inkomstenbelasting: Dit is afhankelijk van je winst en persoonlijke situatie. In Nederland val je als zzp’er onder de inkomstenbelasting in box 1. De belastingtarieven zijn progressief, wat betekent dat je meer belasting betaalt naarmate je inkomen hoger is.
- Omzetbelasting (btw): Afhankelijk van je diensten of producten moet je 21%, 9%, of 0% btw rekenen aan je klanten. Deze btw draag je af aan de Belastingdienst door middel van je btw-aangifte, maar je mag ook de btw op zakelijke uitgaven terugvorderen.
- Zelfstandigenaftrek en andere regelingen: Maak gebruik van fiscale voordelen zoals de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Tip: in dit e-book vertel ik alles over 19 veelgebruikte belastingvoordelen voor zzp’ers.
Voorbeeld:
Als je verwacht een winst te maken van €50.000, moet je rekening houden met inkomstenbelasting en de verschuldigde btw. Gebruik de online rekentools van de Belastingdienst om een schatting te maken van je belastingafdracht.
Stap 5: Cashflowplanning
Een van de grootste uitdagingen voor zzp’ers is het beheren van de cashflow. Zelfs als je een gezonde omzet draait, kan het zijn dat je moeite hebt om je rekeningen op tijd te betalen als klanten hun facturen laat betalen. Daarom is het cruciaal om een cashflowplanning te maken.
Tips voor het beheren van je cashflow:
- Maak een maandelijkse cashflowprognose: Zet je verwachte inkomsten en uitgaven per maand op een rij om te zien wanneer je krap bij kas zou kunnen zitten.
- Stel betaaltermijnen vast: Zorg ervoor dat je duidelijke betaaltermijnen afspreekt met klanten en stuur op tijd herinneringen als betalingen uitblijven.
- Reserveer voor belastingbetalingen: Zet geld opzij voor belastingbetalingen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan als de aanslag binnenkomt.
Tip: wil je voor je onderneming een goede cashflow opstellen? Gebruik dan de cashflow template.
Voorbeeld:
Je hebt een klant die regelmatig laat betaalt, wat je cashflow onder druk zet. Door een duidelijke betaaltermijn van 14 dagen vast te stellen en eventueel een korting aan te bieden voor snelle betalingen, kun je je cashflow verbeteren.
Stap 6: Financiële doelen en budgettering
Nu je een overzicht hebt van je verwachte inkomsten, uitgaven en belastingen, kun je concrete financiële doelen stellen en een budget opstellen. Dit helpt je om je uitgaven te beheersen en te zorgen dat je op schema blijft om je doelen te bereiken.
Hoe stel je financiële doelen en budgetten op?
- Zet specifieke doelen: Bijvoorbeeld, “Ik wil aan het einde van het jaar een buffer van €10.000 hebben opgebouwd.”
- Maak een budget per maand: Houd rekening met zowel vaste als variabele kosten en zorg dat je budget realistisch is.
- Monitor en pas aan: Kijk elke maand of je op schema ligt en pas je budget zo nodig aan.
Voorbeeld:
Je wilt een nieuwe laptop kopen van €1.500. Je kunt hiervoor een maandelijkse spaarpot aanleggen van €125, zodat je na een jaar genoeg hebt om de laptop te kopen zonder je cashflow te belasten.
Stap 7: Monitoren en bijsturen
Een financieel plan is niet statisch. Gedurende het jaar kunnen er veranderingen optreden die van invloed zijn op je inkomsten en uitgaven. Het is belangrijk om regelmatig je financiële situatie te monitoren en waar nodig bij te sturen.
Tips voor het monitoren van je financieel plan:
- Maandelijkse check-in: Neem elke maand de tijd om je werkelijke inkomsten en uitgaven te vergelijken met je budget. Analyseer waar je kunt besparen of waar je extra kunt investeren.
- Aanpassen aan nieuwe omstandigheden: Zijn er onverwachte veranderingen, zoals een grote nieuwe klant of een economische neergang? Pas je plan aan om hierop in te spelen.
- Gebruik tools en software: Er zijn verschillende boekhoud- en planningstools beschikbaar die je kunnen helpen om je financiën te monitoren en aan te passen.
Tip: in e-Boekhouden.nl kun je een budget maken en de werkelijke cijfers eenvoudig vergelijken. Wil je als startend ondernemer 15 maanden gratis gebruikmaken van e-Boekhouden.nl (ik gebruik het zelf ook!)? Dan kan dat via deze link.
Voorbeeld:
Halverwege het jaar merk je dat je minder omzet hebt behaald dan verwacht. Door je uitgaven te herzien en te besparen op niet-essentiële kosten, kun je je financiële situatie stabiliseren.
Conclusie
Een financieel plan is essentieel voor een succesvol jaar als zzp’er. Door je bedrijfsdoelen vast te stellen, je inkomsten en uitgaven in te schatten, belastingen te berekenen, je cashflow te plannen, budgetten op te stellen en je plan regelmatig te monitoren, zorg je ervoor dat je grip houdt op je financiën. Dit stappenplan helpt je om weloverwogen beslissingen te nemen en je bedrijf financieel gezond te houden, ongeacht de uitdagingen die op je pad komen.