Als ondernemer wil je grip houden op je financiën. Maar laten we eerlijk zijn: met alle bonnetjes, variabele inkomsten, btw-aangiftes en onverwachte kosten is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan. Zeker als je net begonnen bent, kan het financieel overzicht snel vervagen. Je werkt hard, maar weet niet precies waar je geld blijft of hoeveel je eigenlijk overhoudt. In dit artikel help ik je om dat overzicht terug te krijgen, zonder dat je er uren per week aan kwijt bent. Met een paar slimme structuren en gewoontes houd je controle over je inkomsten en uitgaven, en voorkom je financiële stress.
Waarom overzicht essentieel is
Zonder goed overzicht loop je het risico dat je belangrijke betalingen mist, geld uitgeeft dat je eigenlijk nodig had voor belasting, of dat je simpelweg geen idee hebt hoe je bedrijf ervoor staat. Je stuurt dan op gevoel in plaats van op cijfers.
Met een goed overzicht kun je:
- Betere financiële beslissingen nemen
- Gerichter sturen op winst
- Tijdig reserveren voor belasting en investeringen
- Vroeg ingrijpen als iets uit de hand loopt
Financieel overzicht is geen doel op zich, maar een middel om rust, groei en grip te creëren.

Stap 1: Werk met een vast ritme
Het klinkt eenvoudig, maar veel ondernemers kijken pas naar hun cijfers als het écht moet, zoals bij de btw-aangifte of belastingaangifte. Maak er in plaats daarvan een gewoonte van om elke week of maand even te zitten met je administratie.
Plan bijvoorbeeld een vast moment: de eerste maandag van de maand. Je doet dan het volgende:
- Inkomsten en uitgaven van de vorige maand bekijken
- Facturen checken: wat is betaald, wat staat nog open?
- Reserveringen voor btw en belasting overboeken
- Eventuele aanpassingen in je begroting maken
Tip: maak hier een terugkerende taak van in je agenda. Zo wordt het een routine in plaats van een last-minute stressmoment.
Stap 2: Houd inkomsten en uitgaven structureel bij
Je hoeft geen accountant te zijn om overzicht te houden. Maar je moet wel je geldstromen in kaart brengen. Je hebt hierin drie opties:
1. Een eenvoudig Excel-overzicht
Ideaal als je net begint. Werk met twee tabbladen: inkomsten en uitgaven. Zet per maand de bedragen onder elkaar, groepeer op categorieën (zoals marketing, software, reizen). Maak eventueel een totaaltabel per maand.
2. Boekhoudsoftware
Boekhoudprogramma’s zoals e-Boekhouden.nl helpen je automatisch je inkomsten en uitgaven te categoriseren. Groot voordeel: btw-aangifte en winstberekening worden meteen inzichtelijk.
3. App met dashboard (vooral geschikt voor zzp’ers)
Er zijn ook apps die je koppelt aan je bankrekening en die visueel inzicht geven in je financiën, zoals Flow, MoneyMonk of Dyme (voor privé en zakelijk).
Stap 3: Werk met categorieën
Door al je uitgaven te verdelen over logische categorieën, zie je snel waar je geld naartoe gaat. Denk aan:
- Marketing & communicatie
- Software & tools
- Reiskosten
- Huur en werkplek
- Verzekeringen
- Boekhouding
- Opleidingen
- Overige
Zo ontdek je patronen en zie je waar je kunt besparen of juist meer ruimte hebt om te investeren.
Stap 4: Maak een eenvoudige cashflowplanning
Cashflow is de beweging van geld in en uit je bedrijf. Je kunt winst maken en tóch in de problemen komen als je klanten laat betalen en jij je kosten al moet voldoen. Maak daarom een simpele cashflowplanning:
- Welke inkomsten verwacht je deze maand?
- Welke kosten staan gepland?
- Wanneer moet je belasting afdragen?
Gebruik hiervoor mijn template of je boekhoudprogramma. Door vooruit te kijken, voorkom je tekorten of weet je op tijd dat je actie moet ondernemen.
Stap 5: Houd je privé en zakelijk gescheiden
Het klinkt als een open deur, maar het blijft een valkuil: zakelijke kosten betalen vanaf je privérekening (of andersom). Dit maakt je administratie onnodig ingewikkeld.
Open daarom een aparte zakelijke rekening én, indien mogelijk, ook een aparte spaarrekening voor je belastingreserveringen. Werk je met potjes of spaardoelen? Dan zie je precies hoeveel geld je echt beschikbaar hebt.
Stap 6: Gebruik visuele hulpmiddelen
Cijfers zijn pas krachtig als je ze begrijpt. Werk daarom met visuele overzichten:
- Staafdiagrammen met je maandomzet
- Cirkeldiagrammen per kostenpost
- Een KPI-dashboard met omzet, winst, cashflow en openstaande facturen
Deze kun je maken in Excel of automatisch laten genereren in je boekhoudpakket. Door je cijfers letterlijk in beeld te brengen, ga je er bewuster mee om.

Veelgemaakte valkuilen (en hoe je ze voorkomt)
- Alles zelf in je hoofd proberen te onthouden
→ Werk met een systeem, niet met geheugen. - Pas aan het einde van het kwartaal naar je cijfers kijken
→ Maak het maandelijks onderdeel van je routine. - Vergeten te reserveren voor belastingen
→ Zet btw en inkomstenbelasting direct apart bij ontvangst van elke betaling. - Je rekeningen niet splitsen
→ Houd zakelijk en privé altijd gescheiden.
Conclusie: overzicht = rust + grip
Overzicht houden hoeft niet ingewikkeld te zijn. Met een maandelijkse routine, duidelijke categorieën en een eenvoudige tool heb je al snel inzicht in je cijfers. En dat inzicht zorgt voor rust. Je weet waar je aan toe bent, waar je geld blijft en wat je kunt verwachten.
Of je nu net gestart bent of al een tijdje onderweg: overzicht is de basis van slim ondernemen.
Geen stress meer over je financiën, maar grip en vertrouwen. Dat is wat overzicht je oplevert.